Tổng quát về bệnh ung thư hắc tố da: Nguyên nhân, triệu chứng

Tương tự các căn bệnh ung thư khác, ung thư hắc tố da cũng là bệnh lý đặc biệt nguy hiểm nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời. Chính vì vậy, việc hiểu rõ về ung thư hắc tố da sẽ giúp người bệnh có thể phát hiện bệnh sớm để tiến hành điều trị.

Vậy ung thư hắc tố da là gì, những biểu hiện bệnh thường gặp là như thế nào? Hãy cùng nhà thuốc An Tâm tìm hiểu ngay sau đây để biết thêm thông tin chi tiết.

I. Ung thư hắc tố da là gì?

Ung thư hắc tố da (Melanoma) là căn bệnh ung thư da ác tính, được phát triển từ các tế bào sản xuất melanin (melanocytes). Ung thư hắc tố cũng có thể có biểu hiện ở vị trí ngoài da như mắt hoặc hiếm gặp hơn là các cơ quan nội tạng (ví dụ như ruột).  Hiện nay, nguy cơ mắc ung thư hắc tố da dường như đang có xu hướng gia tăng ở người dưới 40 tuổi, đặc biệt là phụ nữ.

II. Nguyên nhân gây ra bệnh ung thư hắc tố da là gì?

Nguyên nhân gây ung thư hắc tố da mặc dù chưa được công bố chính thức, tuy nhiên việc tiếp xúc nhiều với tia UV từ ánh nắng mặt trời có thể là nguyên nhân chính của căn bệnh.

Ung thư hắc tố da xảy ra khi các tế bào sản xuất melanin – sắc tố da của cơ thể phát triển nhiều hơn mức cần thiết, dẫn đến hình thành các khối u ác tính. Nguyên nhân được xác định là do các tổn thương DNA ở tế bào bình thường, tuy nhiên các nhà khoa học vẫn chưa giải thích được tình trạng DNA bị tổn thương.

Bên cạnh đó, vẫn còn nhiều yếu tố có thể gây ra bệnh ung thư hắc tố da, bao gồm:

• Da  trắng: Người da trắng có ít các sắc tố (melanin) trên da nên sẽ có ít khả năng bảo vệ khỏi các bức xạ UV hơn. Ngoài ra, người tóc vàng, người hay bị tàn nhang, rám nắng có nguy cơ phát triển ung thư hắc tố hơn người da đen
• Tiền sử rám nắng: nguy cơ ung thư hắc tố cao hơn người bình thường
• Sống ở vùng gần xích đạo: có nguy cơ tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời và năng lượng bức xạ cao hơn những khu vực khác trên trái đất làm tăng khả năng phơi nhiễm với tia UV nhiều hơn
• Có nhiều nốt ruồi hoặc các nốt ruồi không bình thường trên cơ thể: Người có nhiều hơn 50 nốt ruồi là dấu hiệu của ung thư hắc tố. Tương tự, người có nhiều các nốt ruồi bất thường cũng là dấu hiệu đáng ngờ.
• Có thành viên trong gia đình bị ung thư hắc tố: người có tiền sử gia đình bị ung thư hắc tố, nhất là người thân thế hệ 1 như bố mẹ hoặc anh chị em sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn
• Suy giảm hệ miễn dịch: người có hệ miễn dịch bị suy giảm có nguy cơ ung thư hắc tố da cao hơn người bình thường

III. Triệu chứng thường gặp của bệnh ung thư hắc tố da

Ung thư hắc tố da có thể có triệu chứng ở mọi vị trí trên cơ thể. Chúng thường phát triển trên các bộ phận tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời như: lưng, chân, tay và mặt.

Ngoài ra, ung thư hắc tố da cũng có thể xảy ra ở những nơi ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời như: gan bàn chân, gan bàn tay và móng tay, nhất là những người có làn da đen.

Các triệu chứng ban đầu của ung thư hắc tố da:

Thay đổi trên nốt ruồi cũ: Có sự thay đổi đột ngột về hình dáng, kích thước hoặc chảy máu, ngứa ngáy. Nốt ruồi có màu sẫm dần hoặc bị loét sùi, đường viền không đều, nham nhở, thiếu cân đối.

Xuất hiện nốt tăng sắc tố hoặc bất thường trên da.

Đặc biệt: Ung thư hắc tố không phải lúc nào cũng bắt đầu từ nốt ruồi có sẵn mà có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí da bình thường khác. Sự khác nhau cơ bản giữa nốt ruồi bình thường và bất thường:

Nốt ruồi bình thường	Nốt ruồi bất thường
Có màu sắc cố định: màu đen, nâu hoặc sạm,… Có ranh giới rõ ràng với các mô xung quanh Hình tròn, nhẵn và đường kính thường sẽ nhỏ hơn 6mm. Người bình thường có từ 10-45 nốt ruồi	Hình dạng bất đối xứng Đường viền không đồng đều, nham nhở có thể có khía Có sự thay đổi màu sắc Đường kính có thể lớn hơn 6 mm Có sự thay đổi rõ rệt: tăng kích thước, thay đổi màu sắc và hình dạng theo thời gian, ngứa, loét, chảy máu…

Các nốt ruồi ác tính thường sẽ khác nhau, một số có thể có tất cả các triệu chứng trên, một số khác chỉ có một hoặc hai đặc điểm.

Ung thư hắc tố da kín đáo:

• Ung thư hắc tố da có thể phát triển ở các vị trí kín đáo mà ít khi được để ý tới
• Ung thư hắc tố có biểu hiện ở móng: thường xảy ra ở người có làn da đen hoặc tối màu. Tổn thương sẽ phát triển ở móng tay, móng chân hoặc gan bàn tay, gan bàn chân,…
• Ung thư hắc tố có thể còn có những biểu hiện ở miệng, đường tiêu hóa, đường sinh dục tiết niệu: bệnh thường khó được phát hiện hơn bình thường
• Biểu hiện ở mắt: thường là biểu hiện ở lớp hắc mạc. Bệnh nhân có thay đổi về thị lực (nhìn mờ)

IV. Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh Ung thư hắc tố da cao

• Người thường xuyên lao động ngoài trời, da tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời
• Người sống ở gần vùng có đường xích đạo chạy ngang qua
• Người có thói quen tắm nắng
• Người có nhiều hơn 50 nốt ruồi trên cơ thể hoặc có những nốt ruồi bất thường
• Người bị chứng suy giảm miễn dịch: HIV, sau khi ghép tạng, người sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch như bệnh tự miễn…
• Người có người thân trong gia đình đã từng hoặc đang bị ung thư hắc tố da

V. Bệnh nhân mắc ung thư hắc tố sẽ sống được bao lâu?

Tiên lượng sống của bệnh nhân mắc ung thư hắc tố còn tùy thuộc vào giai đoạn phát triển của bệnh và thường được xác định bởi tỷ lệ sống sót sau 5 năm:

• Giai đoạn khu trú: 99%
• Giai đoạn di căn gần: 66%
• Giai đoạn di căn xa: 27%

VI. Các biện pháp phòng ngừa bệnh ung thư hắc tố da

• Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời giai đoạn giữa trưa nắng: Hạn chế tham gia các hoạt động ngoài trời tại thời điểm ánh nắng mặt trời chiếu mạnh nhất (từ 11-14h trưa ) là cách hiệu quả để phòng tránh các tổn thương da như cháy nắng, rám nắng cũng như bệnh ung thư hắc tố da
• Sử dụng kem chống nắng: Mặc dù kem chống nắng không thể bảo vệ bạn an toàn tuyệt đối trước các tác hại của tia UV đặc biệt là các bức xạ dẫn đến ung thư hắc tố da nhưng sử dụng kem chống nắng vẫn có vai trò quan trọng. Các chuyên gia về da liễu khuyến cáo sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF ít nhất là 30
• Mặc quần áo bảo hộ và đeo kính chống nắng khi đi ra ngoài, đặc biệt là khi trời nắng gắt
• Chăm sóc làn da của mình để phát hiện sự thay đổi trên cơ thể: thay đổi nốt ruồi cũ, thay đổi màu sắc của 1 vùng da,…

VII. Các biện pháp giúp chẩn đoán bệnh ung thư hắc tố da

1. Sàng lọc ung thư da

• Tự sàng lọc ung thư da: Đi khám da giúp bạn hiểu rõ được các nốt ruồi, tàn nhang,… trên cơ thể để có thể phát hiện sớm sự thay đổi của chúng. Khám toàn diện các bộ phận trên cơ thể như: thân mình, lưng, tay và chân. Ngoài ra, bạn cũng nên kiểm tra các vị trí ít chú ý đến như: móng chân, móng tay, gan bàn chân, các kẽ trong ngón tay và ngón chân,…
• Sàng lọc ung thư da tại các cơ sở y tế, bệnh viện: đội ngũ y bác sĩ sẽ khám toàn bộ các vị trí nghi ngờ

2. Các biện pháp chẩn đoán ung thư da hiện nay

Bệnh ung thư hắc tố da có thể được phát hiện bằng khám da tuy nhiên bệnh chỉ có thể được chẩn đoán chính xác qua sinh thiết tổn thương. Các phương pháp sinh thiết tổn thương bao gồm:

• Sinh thiết khoan bằng dụng cụ bấm
• Sinh thiết trọn tổn thương 
• Sinh thiết một phần tổn thương

Việc lựa chọn phương pháp sinh thiết còn phụ thuộc vào đặc điểm khối u. Sinh thiết khoan bằng dụng cụ bấm và sinh thiết trọn tổn thương sẽ thường được sử dụng hơn vì có thể lấy hết toàn bộ tổn thương nếu cần thiết. Tuy nhiên, trong trường hợp tổn thương lớn cần sử dụng biện pháp sinh thiết một phần tổn thương.

VIII. Các biện pháp điều trị bệnh ung thư hắc tố da

Biện pháp điều trị ung thư hắc tố da phụ thuộc và giai đoạn của bệnh và thể trạng của mỗi người.

Bệnh nhân mắc ung thư hắc tố da giai đoạn sớm:

• Đối với các tế bào ung thư hắc tố da giai đoạn sớm thì có thể tiến hành phẫu thuật loại bỏ tổn thương
• Nếu các tổn thương rất nhỏ thì có thể được loại bỏ hoàn toàn trong quá trình sinh thiết và không cần tiến hành điều trị thêm

Bệnh nhân mắc ung thư hắc tố da giai đoạn lan tràn:

• Phẫu thuật: bao gồm các phẫu thuật tổn thương và các hạch bạch huyết vùng để phòng ngừa tái phát và di căn xa hơn
• Hóa trị: Dùng thuốc hóa chất để tiêu diệt các tế bào ung thư
• Xạ trị: Liệu pháp bổ trợ sau phẫu thuật và có thể được sử dụng để xạ trị triệu chứng
• Liệu pháp miễn dịch: giúp hệ miễn dịch của cơ thể tự tiêu diệt các tế bào ung thư. Một số miễn dịch đã được cấp giấy phép sử dụng tại Việt Nam chẳng như Pembrolizumab (Keytruda)

Trên đây là tất cả thông tin chi tiết về bệnh ung thư hắc tố da mà chúng tôi đã tổng hợp. Nhà Thuốc An Tâm hy vọng rằng bạn đã nắm rõ về căn bệnh này, từ đó chủ động hơn trong việc phòng tránh cho bản thân cũng như người thân trong gia đình. Nếu còn những thắc mắc về bệnh ung thư hắc tố da và các thông tin liên quan, bạn vui lòng liên hệ với chúng tôi qua số Hotline: 0937 54 22 33 hoặc địa chỉ website: nhathuocantam.org để được tư vấn thêm.

Bài viết liên quan:

• Thuốc Mekinist 2mg: Thuốc điều trị bệnh lý ung thư
• Ung thư da là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị