Bệnh Crohn là một bệnh viêm ruột xuyên thành mãn tính, có thể xảy ra ở bất cứ phần nào của đường tiêu hóa và ảnh hưởng trực tiếp đến hồi tràng và đại tràng. Vậy bệnh Crohn này có nguy hiểm không? Những biện pháp phòng ngừa và điều trị căn bệnh này như thế nào? Hãy cùng Nhà thuốc An Tâm đi tìm câu trả lời qua bài viết dưới đây.
I. Tổng quan bệnh Crohn
Bệnh Crohn là bệnh viêm đường ruột, với các triệu chứng phổ biến như mệt mỏi, đau bụng, tiêu chảy, thậm chí còn giảm cân và suy dinh dưỡng. Bệnh này thường lan sâu vào ruột, làm bạn đau đớn, suy nhược và có thể bị nguy hiểm đến tính mạng.
Bệnh Crohn không thể chữa hoàn toàn nhưng vẫn có nhiều biện pháp chăm sóc, điều trị nhằm giảm đáng kể những dấu hiệu và triệu chứng, mang lại sự thuyên giảm lâu dài và phục hồi cho cơ thể.
II. Nguyên nhân bệnh Crohn
Hiện tại, các bác sĩ chưa tìm ra nguyên nhân cụ thể dẫn đến bệnh Crohn. Một số yếu tố làm tình trạng bệnh nặng hơn như chế độ ăn kiêng, làm việc và sinh hoạt căng thẳng. Thêm vào đó, di truyền hay các vấn đề về hệ thống miễn dịch cũng đóng vai trò nhất định trong sự phát triển của bệnh.
- Hệ thống miễn dịch: Trong trường hợp này, chính những virus hoặc vi khuẩn đã làm kích thích mầm bệnh. Lúc này, các loại vi sinh vật cố gắng xâm nhập vào cơ thể, khiến hệ thống miễn dịch của người bệnh phản ứng chống lại. Do đó, hệ miễn dịch này nhầm lẫn không chỉ tấn công vi sinh vật xâm nhập mà tấn công luôn các tế bào trong đường tiêu hóa.
- Di truyền: Đối với những người có thành viên trong gia đình mắc bệnh Crohn thì nguy cơ bị sẽ cao hơn.
III. Triệu chứng bệnh Crohn
Crohn là bệnh viêm mạn tính mô hạt của đường ống tiêu hóa, chủ yếu xảy ra ở đoạn cuối ruột non. Tuy nhiên vẫn có nhiều trường hợp gặp ở tất cả các vị trí khác của đường ống tiêu hóa. Triệu chứng bệnh ở mỗi người là khác nhau, có thể đi từ nhẹ đến nặng, phát triển từ từ, nhưng cũng có thể xuất hiện đột ngột, không có dấu hiệu cụ thể.
Một số triệu chứng điển hình ở bệnh nhân mắc Crohn như sau:
- Tiêu chảy
- Sốt
- Mệt mỏi
- Đau bụng và chuột rút
- Mắc bệnh Crohn đại tràng nên có phân trong máu
- Loét miệng
- Giảm thèm ăn và giảm cân
- Bị đau ở phần xung quanh hậu môn
Đối với những người bị bệnh Crohn nặng sẽ có một số triệu chứng khác như:
- Viêm da, mắt và khớp
- Có triệu chứng của bệnh viêm gan hoặc viêm đường ống mật
- Trẻ em ở độ tuổi dậy thì phát triển các đặc tính sinh dục hoặc chậm lớn
Nếu bạn có những thay đổi liên tục trong thói quen đại tiện hoặc có bất kỳ triệu chứng nào sau đây thì cần gặp ngay bác sĩ:
- Đau bụng
- Có máu trong phân
- Bị tiêu chảy liên tục
- Bị sốt một đến hai ngày không rõ nguyên nhân
- Giảm cân không rõ nguyên nhân
IV. Đường lây truyền bệnh Crohn
Người khỏe mạnh không có nguy cơ bị lây bệnh từ người mắc Crohn.
V. Đối tượng nguy cơ bệnh Crohn
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh Crohn như sau:
- Tuổi tác: Ở bất cứ độ tuổi nào cũng có thể mắc bệnh Crohn, tuy nhiên khả năng mắc bệnh cao nhất là khoảng 30 tuổi.
- Chủng tộc: Bất kỳ nhóm chúng tốc nào cũng có thể mắc bệnh Crohn nhưng người da trắng và người gốc Đông Âu (Ashkenazi) có nguy cơ mắc bệnh cao nhất. Hiện nay, tỉ lệ mắc bệnh cũng đang gia tăng ở những người da đen tại các khu vực như Bắc Mỹ và Vương quốc Anh.
- Tiền sử gia đình: Đối với những người có thành viên trong gia đình mắc bệnh Crohn thì tỷ lệ bị là ⅕.
- Hút thuốc lá: Đây là một yếu tố khiến bệnh Crohn phát triển nhanh hơn, nặng hơn và nguy cơ phải phẫu thuật cao hơn. Tuy nhiên, con người có thể kiểm soát được điều này.
- Bạn đã từng sử dụng thuốc chống viêm không steroid.
- Các yếu tố như môi trường, chế độ ăn nhiều chất béo hoặc thực phẩm chế biến sẵn đóng cũng khiến nguy cơ mắc bệnh Crohn tăng cao. Vì vậy, những người sống ở thành thị hoặc công nghiệp thì có nhiều khả năng mắc bệnh hơn.
VI. Phòng ngừa bệnh Crohn
Mặc dù bệnh Crohn không thể điều trị dứt điểm nhưng những thay đổi trong chế độ ăn uống và lối sống hàng ngày có thể giúp bạn kiểm soát được các triệu chứng của bệnh và các đợt bùng phát cũng chậm hơn.
1. Chế độ ăn
Chưa có các nghiên cứu cụ thể chỉ ra rằng những gì người bệnh đã ăn là nguyên nhân dẫn tới bệnh Crohn. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên sử dụng các loại thực phẩm và đồ uống đóng sẵn có thể làm nặng thêm các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh. Dưới đây là một số loại thực phẩm bạn cần lưu ý hay loại bỏ giúp triệu chứng của bệnh bùng phát.
- Hạn chế các sản phẩm sữa.
- Không sử dụng các thực phẩm có hàm lượng chất béo cao
- Bổ sung thêm các thực phẩm giàu chất xơ như trái cây và rau quả tươi và ngũ cốc để cải thiện tình trạng bệnh. Bạn cũng có thể chế biến rau củ, trái cây bằng cách nướng hoặc hầm ăn sẽ ngon hơn.
- Bạn không nên sử dụng các thực phẩm như thực phẩm cay, rượu và caffeine, bởi chúng có thể làm cho các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh tồi tệ hơn.
2. Các biện pháp ăn kiêng khác
- Ăn nhiều bữa nhỏ.
- Cố gắng uống nhiều chất lỏng hằng ngày, đặc biệt là nước. Thêm vào đó, bạn cần tránh sử dụng rượu và đồ uống có chứa caffeine vì chúng làm kích thích ruột, gây ra tình trạng tiêu chảy nặng hơn. Còn đồ uống có ga sẽ tạo ra khí gas gây chướng bụng.
- Người bệnh cần bổ sung thêm các loại vitamin tổng hợp . Vì người mắc bệnh Crohn sẽ có chế độ ăn bị hạn chế và khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng không cao nên việc bổ sung vitamin tổng hợp và khoáng chất thường hữu ích và hiệu quả. Tuy nhiên, bạn cũng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ vitamin hoặc thực phẩm bổ sung nào.
- Thêm vào đó, bạn nên bỏ thuốc lá để cải thiện sức khỏe tổng thể của đường tiêu hóa cũng như mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khác. Bởi thuốc lá sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh Crohn và làm cho bệnh nặng hơn, dễ tái phát và phải phẫu thuật lặp lại.
Ngoài ra, người bệnh nên hạn chế việc căng thẳng, quản lý chúng để các dấu hiệu và triệu chứng của bạn thuyên giảm hơn.
- Tập thể dục.
- Phản hồi sinh học (Biofeedback).
- Bạn cần thường xuyên thư giãn, tập thở, giảm bớt căng thẳng.
VII. Một số phương pháp giúp chẩn đoán bệnh Crohn chính xác
Thông thường, bác sĩ có thể thực hiện một số xét nghiệm sau để chuẩn đoán được bệnh Crohn:
- Bác sĩ sẽ xét nghiệm máu để xem bạn có thiếu máu hay không
- Xét nghiệm máu ẩn trong phân.
- Nội soi đại tràng: Điều này sẽ giúp bác sĩ xem toàn bộ đại tràng và phần cuối của hồi tràng bằng một ống mỏng, linh hoạt, có đèn chiếu sáng và camera gắn ở đầu ống. Lúc này, bác sĩ cũng sẽ lấy các mẫu mô nhỏ để sinh thiết để xác định các cụm tế bào viêm, chẩn đoán được bệnh Crohn.
- Chụp cắt lớp vi tính (CT).
- Chụp cộng hưởng từ (MRI): Bác sĩ sẽ dùng máy quét MRI để tạo ra hình ảnh chi tiết của các cơ quan và mô. Đặc biệt, thiết bị này sẽ hữu ích để đánh giá lỗ rò quanh vùng hậu môn (MRI vùng chậu) hoặc ruột non (chụp cắt lớp MR).
- Nội soi viên nang (Capsule endoscopy): Để thực hiện được xét nghiệm này, bệnh nhân cần một viên nang có gắn máy ảnh và máy ảnh sẽ chụp ảnh ruột non, đồng thời người bệnh sẽ đeo máy lưu trữ trên thắt lưng để tất cả các dữ liệu được truyền đến. Các hình ảnh này sẽ được tải xuống máy tính và hiển thị lên màn hình, đồng thời giúp phát hiện ra bệnh Crohn. Còn máy ảnh sẽ thoát ra ngoài cơ thể sau khi bạn đi đại tiện.
VIII. Tổng hợp các biện pháp điều trị bệnh Crohn hiệu quả nhất
Hiện tại không có phương pháp chữa trị bệnh Crohn khỏi hoàn toàn và mỗi bệnh nhân sẽ có một lộ trình khác nhau. Mục tiêu của điều trị chính là giảm viêm, hạn chế các biến chứng và giúp các triệu chứng được thuyên giảm hơn.
- Thuốc chống viêm: Khi sử dụng các loại thuốc này thì sẽ giảm viêm, tuy nhiên vẫn có thể có tác dụng phụ như tạo ra chất gây viêm ở cơ thể người bệnh. Thông thường, bác sĩ sẽ kết hợp các loại thuốc này lại để mang lại hiệu quả cao hơn.
- Thuốc ức chế miễn dịch.
- Thuốc kháng sinh: Sử dụng thuốc kháng sinh có thể làm làm giảm lượng thoát nước, thậm chí chữa lành lỗ rò và áp xe ở những người mắc bệnh Crohn.
- Chống tiêu chảy: Đây là một chất thực phẩm chức năng bổ sung chất xơ giúp làm giảm các triệu chứng tiêu chảy từ nhẹ đến trung bình của người bệnh.
- Thuốc giảm đau: Khi bệnh nhân có những cơ đau nhẹ, bác sĩ thường sẽ kê đơn acetaminophen (Tylenol, các loại khác).
- Bổ sung sắt: Những bệnh nhân bị chảy máu đường ruột mãn tính, thiếu máu thì cần bổ sung sắt.
- Người bệnh cũng được khuyên bổ sung thêm Vitamin B-12 để ngăn ngừa thiếu máu, thúc đẩy các chức năng của dây thần kinh tăng trưởng và phát triển bình thường.
- Bổ sung canxi và vitamin D.
Trên đây, Nhà thuốc An Tâm đã cung cấp các thông tin liên quan về bệnh Crohn. Hy vọng bạn đọc đã có thêm những thông tin hữu ích liên quan đến bệnh Crohn và các biện pháp phòng ngừa hiệu quả để cải thiện được sức khỏe của mình.
